فناوری جدید HDR یا همان محدوده دینامیکی بالا از سر واژه های عبارت High Dynamic Range گرفته شده است. این فناوری مدرن در زمینه کیفیت تصاویر پیشرفت چشمگیری ایجاد کرده است و از سال 2016 پا به عرصه تلویزیون نهاد که در پی آن دیسکهای بلوری HDR هم رواج یافتند. با ما همراه باشید تا این فناوری و کاربردهای آن را بهتر بشناسید:
مطلب را با یک پرسش آغاز می کنیم و اینکه آیا فناوری HDR به این همه هیجان که از پسش شکل گرفته است، می ارزد؟ پاسخ آری است!
قابلیت HDR-محدوده دینامیکی بالا چیست؟
نسبت کنتراست و دقت رنگ دو فاکتوری هستند که در شیوه نمایش تصویر بسیار مهم و قابل توجه اند. نسبت کنتراست که به شیوه نمایش روشنایی و تاریکی تصویر اشاره دارد. همچنین دقت رنگ عبارتست از نمایش طبیعی و زنده رنگها به بهترین شکل ممکن برای خلق تصویری پویا در کنار هم. معمولا تلویزیونهایی که از کنتراست و دقت رنگ بالاتری برخوردارند، بیشتر به چشم آمده و جذابیت ایجاد می کند تا تلویزیونهایی که رزولوشن بالاتری(تعداد پیکسل بیشتر) دارند. در واقع کنتراست و دقت رنگ بالا باعث می شود با وجود رزولوشن پایین، تصویر طبیعی تر جلوه کند. در عمل یک تلویزیون با رزولوشن Full HD که از کنتراست و دقت رنگ بالا برخوردار است، بهتر از یک تلویزیون با رزولوشن 4K ولی با کنتراست و دقت رنگ متوسط، عمل می کند. فناوری HDR با افزایش محدوده کنتراست باعث می شود بخشهای روشن تصویر روشنتر جلوه کرده و در نتیجه عمق تصویر افزایش پیدا کند. همچنین با گسترش طیف و محدوده رنگهای قرمز و سبز و آبی، سبب می شود تعداد رنگها و در نتیجه کیفیت آنها افزایش پیدا کند. در واقع شدت یک رنگ در سیستمهای دیجیتال پله ای تغییر می کند. هر چه تعداد رنگها بیشتر باشد، شدت رنگهای متوالی به هم نزدیکتر شده و دقت افزایش می یابد.
WCG-وسعت رنگ گسترده:
از جمله قابلیتهای فناوری HDR وسعت رنگ گسترده یا به اصطلاح WCG است که به معنای خلق تعداد رنگهای بیشتر است. شما با این قابلیت می توانید رنگهایی ببینید که در تلویزیونهای فاقد این فناوری ایجاد نمی شود. به عنوان مثال هنگام مشاهده تصویر تابلوی راهنمایی و رانندگی طیف گسترده ایی از رنگهای سبز و قرمز را شاهد خواهید بود به طوری که شگفت زده خواهید شد.
تفاوت HDR در تلویزیون با HDR در عکاسی:
معمولا در حیطه عکاسی و تصاویری که با دوربینها گرفته می شود، قابلیتی به نام HDR وجود دارد که البته با قابلیت HDR به کار رفته در تلویزیونهای مدرن بسیار متفاوت است، هر چند نام یکسانی دارند. چنین تشابهی ممکن است کاربر را به اشتباه انداخته و خیال کند با این قابلیت آشنایی دارد و دیگر پی گیر کسب اطلاعات در رابطه با این قابلیت مهم نشود.
قابلیت HDR به کار رفته در تلویزیونهای امروزی:
در این قابلیت همانطور که ذکر شد افزایش محدوده کنتراست و گستره رنگهای تصویر، سبب می شود نسبت به تلویزیونهای معمولی تصاویر واقعی تر و طبیعی تر جلوه کنند.
HDR در حیطه عکاسی:
در حیطه عکاسی HDR عبارتست از ترکیب چند عکس با شدت نور دهی متفاوت به منظور بازسازی یک تصویر نهایی با بیشترین محدوده دینامیکی. در این حالت دوربین فقط چند ترکیب به تصویر می افزاید. بنابراین تصاویر ایجاد شده توسط قابلیت HDR عکاسی شکل واقعی HDR نیست. قابلیت HDR به کار رفته در تلویزیون کنتراست و روشنایی تصویر را بیشتر کرده و جلوه طبیعی تری به آن می دهد، در حالی که یک عکس بازسازی شده با قابلیت HDR عکاسی چنین چیزی ایجاد نمی کند.
نحوه عملکرد فناوری HDR:
تلویزیون و منبع دو بخش اصلی فناوری HDR هستند. بخش اول یا همان تلویزیون از توصیف ساده تری برخوردار است. تلویزیونهای با فناوری کیفیت HDR در بخشهایی از تصویر نور با شدت بیشتری نسبت به تلویزیونهای معمولی فاقد این فناوری، تولید می کنند. این فرایند تقریبا به قابلیت local dimming یا همان کم کردن نور شباهت دارد(البته در سطحی گسترده تر).
قابلیت WCG(طیف رنگی گسترده تر) که همراه قابلیت HDR ذکر می شود، عبارت است از توانایی تلویزیونها در ارایه گستره وسیعتری از رنگها(رنگهای زیادتر با جزییات بیشتر) نسبت به محتویات بلوری یا HD. البته شاید بسیاری از کاربران تصاویر ابر رنگی را زیاد نپسندند.
محتوای HDR:
علاوه بر قابلیت HDR تلویزیون، محتوایی هم که قرار است نشان داده شود باید با کیفیت HDR ضبط شده باشد. کارگردان یا تهیه کننده فیلم در رابطه با به کار گیری رنگهای مختلف تصمیم می گیرد. قابلیت HDR تنها بیانگر این است که آن تلویزیون قادر به نمایش محتوای HDR است و اگر آن محتوا با کیفیت HDR ضبط نشده باشد بی فایده خواهد بود. بنابرین صرفا سازگاری یک تلویزیون با این فناوری بیانگر برتری آن نسبت به تلویزیونهای فاقد این فناوری و قابلیت نیست. این در حالی است که خرید یک تلویزیون با نور دهی و رنگهای بیشتر، هزینه بیشتری را هم می طلبد. همچنین خود تلویزیونهای برخوردار از فناوری HDR هم کیفیتهای مختلفی دارند.
در حال حاضر محتواهای HDR برای این تلویزیونها به ندرت در دسترس هستند. در واقع هنوز فیلمها و محتواهای تهیه شده با رزولوشن 4K بسیار کم عرضه شده اند و محتواهای برخوردار از قابلیت HDR از آنها هم کمیاب تر هستند. شرکتهای آمازون، Netflix و سونی فیلم از جمله شرکتهای فعال در این زمینه در حال حاضر به شمار می آیند. دیسکهای فیزیکی منبع دیگری برای محتواهای با قابلیت HDR هستند. استاندارد Ultra HD “4K” Blu-ray در نسخه های برخوردار از قابلیت HDR به کار می رود، البته هنوز روند پیشرفت تولید این نوع از محتواها در آینده چندان روشن نیست.
کابلها و اتصالات ضروری:
قابلیت HDR توسط کابل HDMI پرسرعت پشتیبانی شده و دیگر نیازی به تهیه کابل اضافی نخواهد بود. هم دستگاه تلویزیون و هم دستگاه منبع(مثلا دستگاه پخش بلوری 4K) باید از پورت HDMI 2.0a برخوردار باشند. برخلاف بروز رسانی و ارتقا نسخه 1.4 پورت HDMI به نسخه 2.0 آن که محدودیت سخت افزاری وجود داشت، ارتقا از نسخه 2.0 به نسخه 2.0a با این محدودیت همراه نیست و به عنوان یک خبر خوش بسیاری از این دستگاهها این بروز رسانی را دریافت خواهند نمود.
در زیر لیستی از بهترین تلویزیونهای با قابلیت HDR را مشاهده خواهید کرد:
